कविता वेदनेचा काटा

कविता वेदनेचा काटा

नानाभाऊ माळी

रस्तोरस्तो उभा राहुनी
चाफलत असतो कवी
जशी मिळेल तशी तिला
रोज मढवीत असतो नवी!

गाण्यासही गोड असून
त्यात अर्थ नसतो कधी
जुळवा जुळवी करुनही
प्राण ओतीत नसतो मधी!

कविता असते धारधार
जसा बाभळीचा काटा
टोचतो टचकण पायाल
वेदना डोळ्याच्या लाटा!

कविता जन्म घेऊन शिल्प होते!कोरून कोरून वेदनेतून,प्रसूतीतून, अनंत घाव सहन करून साकार होते!कविता सुख,दुःख यातनेतून जन्म घेत असते!कवितेला सजवतांना टरा टरा हजारो पानं फाडावी लागतात!कविता जन्माचा सोहळा साजरा होऊ लागतो!ती कविता अजरामर होते!कविता जन्मुन आनंद देत असते!तृप्तीचा साक्षात्कार देत असते!कविता अनुभूतीचां सुस्पष्ट आलेख असतो!कविता मारणाजवळी नेत असतें!देहावर संस्कार करून डोळ्यातील अश्रूनां वाट करून देत असते!

कविता साखरेसारखी गोड होते! अनेक तंत्रातून पार होत उभ्या पोत्यात सामावते!कवितेचा जन्मदाता आतून होरपळतं असतो!वेदनादायी चटक्यांनी तळमळतो तेव्हा प्रसूती होत असतें!कवितेचा जन्म होतो!आतून पेटून उठल्याशिवाय कविता अवतरतं नसते!नैसर्गिक यातना आतून होत असतात!तेथे सिजरिंग होत नसतं!आतून व्यायल्याचीं आंतरीक तृप्ती आनंद देत असतें!आपण त्यालाच प्रसूती पश्चातं समाधान म्हणतो!अशा कवितेलाचं कवी आतून जीव लावत असतो!रक्ताचं नातं असल्यागत संस्कार करतो!ओढ ही आंतरीक असते!

कविता हृदयाला पाझर फोडते!कविता हसवते!कविता प्रबोधन करते!कविता विद्रोह करते!कविता डोळस करते!कविता जागृती करते!कविता श्वास होते!कविता आश्वासन होते!कविता प्रेम करायला शिकविते!कविता कधी बंड करून उठते! स्वातंत्र्याचा नारा देत असते!कविता शेतकऱ्याचं राब राब राबूनही हाती काहीही नं आल्याचं अतीव दुःख सांगत असते!कविता कामगारांच्या घरात फिरत असते!कविता दारिद्रयातूनही जन्म घेत असते!जात-पात,धर्माच्या पलीकडे जाऊन मानवता धर्म शिकवीत प्रतिबिंब होते!

काटा टोचल्यावर आई आठवत असते!आई कनवाळू,दयाळू,मायाळू, कोमल काळीज घेऊन संस्कार करीत असते!कवितेवर संस्कार करतांना वेदनादायी काटे जन्मदात्यासही टोचतात!रक्तभंबाळ होत वेदना मनाला पोहचतात तेथे जीवंत कविता जन्म घेते!टोचणारं काटेरी सुख घेऊन हिंडणारी कविता जागृतीचा विडा उचलते!बरबटलेंपनं,रक्ताळलेपन नेसून पुढे पुढे जाऊ पाहते!कविता आतील खोल घाव होते!काटेरी वेदना सहन करणारी कविता माणसाची होते!माणसांची होते!समूहाची होते!लोकांची होते!तीच जागृतीची पहिली पायरी होते!कविता आस्वादक होते!कविता मनाचा ठाव घेते!टोचल्यावर मलम होते!घावावर हळुवार फिरत राहते!

काटा टोचूनिया गेला
जसा टोचलाय भाला
वाहे लालभडक नाला
कवी अन चंदन झाला!

… नानाभाऊ माळी
हडपसर,पुणे-४११०२८
मो.नं-९९२३०७६५००
दिनांक-०४ डिसेंबर २०२३